اجرای چاه ارت و سیستم ارتینگ از نکات مهمی در صنعت و ساختمان است که در این مقاله با آن پرداخته شده است.
چاه ارت چیست ؟
برای داشتن یک سیستم ارتینگ استاندارد و برای حفاظت از برخورد آذرخش و برق گرفتگی ناشی از اتصال کوتاه و اتصال الکتریسیته به بدنه فلزی دستگاه های الکتریکال و برقی موجود در منزل و کارگاه که به برق وصل میشود و در اثر تماس انسان برای وی خطر ایجاد می‌کند معمولاً بهترین راه احداث چاه ارت است. چاه ارت قسمتی از سیستم ارتینگ می باشد که به منظور تخلیه فوری جریان الکتریکی ناخواسته به زمین ایجاد می گردد.
نمونه های دیگری از الکترود های قائم، سمت راست : الکترود لوله ای، سمت چپ : یک نمونه الکترود پروفیلی
نمونه ای از میله راد کاپر باند
یک نمونه میله چند تکه استاندارد
اجرای راد کوبی :
روش صحیح نصب الکترودهای میله ای (رادکوبی) استفاده از چکش های استاندارد ( چکش دستی لوله ای ،چکش پنوماتیکی،چکش الکتریکی یا پیکور) است.استفاده از پتک صرف نظر از احتمال صدماتی که برای اپراتور دارد، دشوار و زمانبر نیز هست و به احتمال زیاد به الکترود هم آسیب خواهد رساند. در پایین نمونه ای از این چکش ها آمده است.
دو نمونه چکش مخصوص کوبیدن میله جهت عملیات رادکوبی
الکترود های سیمی چند مفتولی و تسمه ای که در زمین به روش دفنی نصب می شوند ، صرفا در مواردی که خاک دارای مقاومت مخصوص بالایی است، بهراه الکترولیت مناسب به عنوان آلترناتیوی در کنار الکترود صفحه ای مطرح اند.
الکترودهای صفحه ای :
استفاده از صفحه به عنوان الکترود زمین جهت اجرای چاه ارت فقط در محل هایی که حداکثر تا عمق ۳ متر دارای نم طبیعی می باشند مجاز بوده و برای عمق بیشتر از ۳ متر توصیه نمی گردد.
در روش سنتی اجرای چاه ارت نصب الکترود صفحه ای در عمق زیاد (یعنی بیش از ۳ متر)، که در ایران معمول است ،اغلب با هدف رسیدن به لایه های نمناک زمین انجام می شود . طراحی مدرن ، با توجه به هزینه های زیاد این روش ،الکترود های قائم را در اکثر پروژه ها بر آن ترجیح می دهد.
لذا با توجه به اینکه هنوز در برخی از نقاط کشور این رویه سنتی معمول است در اینجا به برخی از الزامات آن اشاره شده است
جنس و مشخصات الکترود صفحه ای:
صفحه مسی چاه ارت در ابعاد مختلف و به قطر ۳ و ۵ میلیمتر تولید می شود. ابعاد این صفحه برای مناطق مرطوب ۴۰*۴۰، نیمه مرطوب ۵۰*۵۰ و خشک ۷۰*۷۰ مناسب است. هر چه ابعاد صفحه بزرگ تر و قطر آن بیشتر باشد رسانایی بهتری خواهیم داشت و طول عمر چاه نیز بالاتر می رود. در حالت عادی و برای اتاق سرور صفحه مسی ۶۰*۶۰ با درجه خلوص بالا مناسب است.
بهتر است الکترود صفحه ای به صورت قائم دفن شود تا خطوط جریان خارج شده از صفحه حتی الامکان یکنواخت در خاک پخش شوند و ضمنا فشار خاک بر دو سمت صفحه یکنواخت باشد. اتصال هادی زمین به الکترود صفحه ای باید حداقل در دو نقطه مجزا و ترجیحا توسط جوش احتراقی یا اگزوترمیک (جوش CAD WELD) انجام شود.
